گفتمان‌شناسی «قسمت» در زبان و فرهنگ مردم ایران

نویسندگان

  • آتنا عطاران دانشجوی دکتری آموزش زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد (نویسنده مسئول)
  • رضا پیش‌قدم استاد گروه آموزشی زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده مقاله:

واژة «قسمت» و عبارت‌های هم‌معنای آن مفاهیم عجین‌شده در فرهنگ فارسی هستند که به‌کاربردن صحیح و فهم آنها نیاز به تعمق و بررسی دارد؛ ازاین‌رو، در این پژوهش کوشیدیم تا نگاهی زبانی ـ تاریخی به باور تقدیرگرایی در جامعة ایران بیندازیم و با به‌کاربردن نظریة اسنادی به بررسی دقیق‌تر این باور بپردازیم؛ بنابراین، در 4 ماه، 280 موقعیت گفتمانی از افراد با گروه‌های سنی، سطح تحصیلات و مشاغل مختلف گردآوری شد. سپس، با استفاده از مدل هایمز (1967) تفکر تقدیرگرایی واکاوی شد و معنای مفهوم قسمت و واژگان هم‌نشین با آن بررسی شد. افزون ‌بر این، با بهره‌گیری از فرهنگ‌کاوی این باور در جامعه، «زباهنگ جبرگرایی» را معرفی کردیم و نشان دادیم که می‌توان مفهوم «قسمت» را فصل مشترک دو زباهنگ «جبرگرایی» و «صراحت‌گریزی» دانست. در مجموع، نتایج این پژوهش نشان داد تقدیرگرایی با سن رابطه‌ای مستقیم و با تحصیلات رابطه‌ای معکوس دارد.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

فرهنگ دینی در زبان و نشانه ‌شناسی روزانه مردم ایران در دوران صفوی- قاجاری ،

ابتنای نظام آموزش‌های سنتی در دوران صفوی- قاجاری بر آموزش قرآن و متون دینی، علاوه بر ایجاد تاثیر اساسی در ادبیات مکتوب، اجزا و واحدهای بیانی بسیاری در زبان روزانه مردم- چه زبان طبقات باسواد و تحصیل کرده و چه زبان طبقات عوام- نیز ایجاد کرده چنان که بخش بزرگی از ادبیات گفتاری مورد استفاده در زندگی هر روزه این مردم به نوعی برگرفته از عبارات و اذکاری است که در قرآن و فرهنگ دینی و مذهبی آمده است. هم...

متن کامل

محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران

از زمانی که جامعه ­شناسی به‫عنوان دانش شناخت اجتماعات بشری بسط و گسترش یافت، موضوع دین یکی از مهم‫ترین مباحث علوم اجتماعی و بالاخص جامعه­شناسی بوده است. آن‫چه که در تاریخ جامعه­شناسی و به‫خصوص جامعه­شناسی دین وجود دارد، توجه به­ نقش دین در جوامع است. از همان دورۀ پیدایی جامعه‫شناسی، جامعه­ شناسان دین را به‫مثابه یک پدیده و یا نهاد، مبنای نظریه ­پردازی­های خود قرار داده­اند. در کنار جامعه ­شناسی...

متن کامل

فرهنگ دینی در زبان و نشانه شناسی روزانه مردم ایران در دوران صفوی- قاجاری ،

ابتنای نظام آموزش های سنتی در دوران صفوی- قاجاری بر آموزش قرآن و متون دینی، علاوه بر ایجاد تاثیر اساسی در ادبیات مکتوب، اجزا و واحدهای بیانی بسیاری در زبان روزانه مردم- چه زبان طبقات باسواد و تحصیل کرده و چه زبان طبقات عوام- نیز ایجاد کرده چنان که بخش بزرگی از ادبیات گفتاری مورد استفاده در زندگی هر روزه این مردم به نوعی برگرفته از عبارات و اذکاری است که در قرآن و فرهنگ دینی و مذهبی آمده است. هم...

متن کامل

فرهنگ،زبان و ادبیات شفاهی مردم بوانات

بوانات یکی از مناطق خوش آب و هوای استان فارس دارای فرهنگی غنی است که، با شناخت فرهنگ آن علاوه بر حفظ و پاسداریش، به مردم آن منطقه بها وارزش داده شده و آنان نیز در حفظ و اجرای آداب و رسوم خود تشویق می شوند. از آنجا که شرط اساسی توفیق در جمع آوری ادبیات شفاهی،دانستن زبان و آشنا بودن با مردم آن محل است. این پایان نامه تحقیقی بر فولکلور و ادبیات شفاهی مردم بوانات است که نتیجه ی گفتگو با سال خورد...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 17  شماره 35

صفحات  129- 149

تاریخ انتشار 2016-12-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023